Номер 12, страница 239 - гдз по белорусской литературе 10 класс учебник Бязлепкіна-Чарнякевіч, Акушэвіч

12. Дайце характарыстыку вобразу Няўвады (знешні воблік, характар, учынкі, мова героя, адносіны аўтара і іншых дзейных асоб).

12. Яўхім Глушак, вядомы ў вёсцы як Нявада, — адзін з цэнтральных, але адмоўных персанажаў рамана Івана Мележа «Людзі на балоце». Ён з'яўляецца сынам заможнага селяніна (кулака) і ўвасабляе сабой стары ўклад жыцця, заснаваны на ўласніцтве і эгаізме.

Знешні воблік. Нявада — прыгожы, статны хлопец. Аўтар падкрэслівае, што ён апранаецца не так, як усе ў вёсцы: носіць «матроску», хромавыя боты, заўсёды выглядае франтавата. Яго знешнасць — гэта сродак паказаць сваю перавагу над іншымі, сваё багацце і грэблівае стаўленне да сялянскай працы.

Характар. Па характары Яўхім — нахабны, самаўпэўнены, цынічны і жорсткі чалавек. Ён звык да таго, што ўсё ў жыцці можна атрымаць за грошы. Нявада гультаяваты, не любіць працаваць на зямлі, імкнецца да лёгкага і бесклапотнага жыцця. Яго галоўная рыса — уласніцтва. Ён хоча «мець» Ганну, як прыгожую рэч, не думаючы пра яе пачуцці.

Учынкі. Усе ўчынкі Нявады вынікаюць з яго характару. Ён настойліва дамагаецца Ганны, выкарыстоўваючы падарункі і абяцанкі, каб пераманіць яе ад Васіля. Ён ухіляецца ад грамадскіх работ, здзекуецца з бяднейшых аднавяскоўцаў. У канчатковым выніку, скарыстаўшыся цяжкім становішчам сям'і Ганны, ён прымушае яе выйсці за яго замуж, пасля чаго паказвае сваю сапраўдную сутнасць — становіцца абыякавым і грубым мужам.

Мова героя. Мова Нявады адлюстроўвае яго сацыяльнае становішча і характар. Яна часта бывае з'едлівай, пагардлівай, асабліва калі ён размаўляе з тымі, каго лічыць ніжэйшымі за сябе. Калі ж ён хоча дамагчыся свайго, яго словы становяцца ўкрадлівымі і ліслівымі, але ў іх адсутнічае шчырасць.

Адносіны аўтара і іншых дзейных асоб.

Аўтар ставіцца да свайго героя адкрыта адмоўна. Для Мележа Нявада — гэта ўвасабленне класавага ворага, чалавека, які жыве за кошт чужой працы і перашкаджае будаўніцтву новага, справядлівага грамадства. Аўтарская непрыязнасць праяўляецца ва ўсім: у апісанні знешнасці, ва ўчынках і думках героя.

Іншыя персанажы ставяцца да Нявады па-рознаму. Васіль бачыць у ім саперніка і ворага, ненавідзіць яго за пыху і багацце. Ганна не кахае яго, але пад ціскам маці і абставін вымушана стаць яго жонкай, што прыводзіць яе да трагедыі. Маці Ганны бачыць у Яўхіме выгадную партыю для дачкі. Бяднейшыя аднавяскоўцы ставяцца да яго з недаверам і непрыязнасцю, лічачы яго і яго сям'ю эксплуататарамі.