Номер 2, страница 78 - гдз по белорусской литературе 10 класс учебник Бязлепкіна-Чарнякевіч, Акушэвіч

2. Раскажыце пра ўплыў рамантызму на беларускую літаратуру XIX стагоддзя.

2. Рамантызм як мастацкі напрамак сфарміраваўся ў беларускай літаратуры ў першай палове XIX стагоддзя, шмат у чым пад уплывам польскага рамантызму (у першую чаргу творчасці Адама Міцкевіча). Беларускі рамантызм быў цесна звязаны з нацыянальна-вызваленчым рухам і абуджэннем нацыянальнай самасвядомасці. Ён сцвярджаў ідэі народнасці, цікавасці да гістарычнага мінулага і самабытнай культуры беларусаў.

Галоўныя рысы і ўплыў рамантызму на беларускую літаратуру:

1. Зварот да фальклору і народнай культуры. Рамантыкі першымі пачалі мэтанакіравана збіраць, вывучаць і выкарыстоўваць у сваіх творах вусную народную творчасць: песні, казкі, легенды, паданні. Гэта ўзбагаціла літаратуру новымі тэмамі, сюжэтамі і вобразамі. Яскравымі прыкладамі з'яўляюцца зборнікі народных песень Яна Чачота і фантастычныя апавяданні Яна Баршчэўскага, заснаваныя на беларускай міфалогіі.

2. Ідэалізацыя мінулага. Асаблівую ўвагу рамантыкі надавалі гераічнай гісторыі, пераважна часам Вялікага Княства Літоўскага, якое ўспрымалася як «залаты век». У гістарычным мінулым яны шукалі прыклады для пераймання і крыніцу нацыянальнай годнасці. Гэты матыў прасочваецца ў творчасці Адама Міцкевіча (паэмы «Гражына», «Конрад Валенрод») і Уладзіслава Сыракомлі (паэма «Маргер»).

3. Стварэнне вобраза рамантычнага героя. У цэнтры твораў з'явіўся новы тып героя — выключная, моцная асоба, бунтар, які ўступае ў канфлікт з грамадствам, змагаецца за свабоду і справядлівасць. Часта яго лёс трагічны, ён адзінокі і незразумелы для асяроддзя.

4. Станаўленне новай беларускай літаратурнай мовы. Рамантыкі пачалі свядома выкарыстоўваць беларускую мову як мову літаратуры, даказваючы яе мастацкія магчымасці. Найбольшы ўклад у гэтую справу зрабіў Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч, аўтар першых буйных беларускамоўных твораў — оперы «Сялянка» («Ідылія»), камедый «Пінская шляхта», паэмы «Гапон». Ён лічыцца адным з заснавальнікаў сучаснай беларускай літаратуры.

5. Развіццё новых жанраў. Дзякуючы рамантыкам у беларускай літаратуры з'явіліся такія жанры, як балада (Ян Чачот), рамантычная паэма, а таксама пачалі развівацца драматургія і мастацкая проза на нацыянальнай аснове (Ян Баршчэўскі, Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч).

Такім чынам, рамантызм адыграў ключавую ролю ў станаўленні новай беларускай літаратуры XIX стагоддзя. Ён заклаў яе ідэйны і жанравы фундамент, звярнуў увагу на багацце нацыянальнай культуры і гісторыі, а таксама спрыяў сцвярджэнню беларускай мовы як паўнавартаснай літаратурнай мовы.