Номер 7, страница 236 - гдз по белорусской литературе 11 класс учебник Мельнікава, Ішчанка

7. Падумайце, які сэнс укладвае герой у слова «гаспадар». Растлумачце, якую сэнсавую нагрузку выконвае плач-галашэнне герояў у пачатку і ў канцы аповесці «Кулак» Я. Сіпакова.

7. Слова «гаспадар» для героя аповесці — гэта не проста абазначэнне ўласніка, а цэлы светапогляд, найвышэйшая ступень самарэалізацыі селяніна. Гаспадар — гэта чалавек, які жыве ў поўнай гармоніі з зямлёй, адчувае яе, любіць і аберагае. Гэта сімвал працавітасці, мудрасці, беражлівасці і духоўнай моцы. Быць гаспадаром — значыць мець не толькі матэрыяльны дастатак, забяспечаны ўласнай працай, але і ўнутраную годнасць, незалежнасць і адказнасць за свой лёс і сваю зямлю.

Плач-галашэнне ў творы з'яўляецца скразным матывам, які набывае рознае сэнсавае адценне ў пачатку і ў канцы аповесці.

У пачатку плач-галашэнне — гэта крык душы, выраз бязмернага гора і адчаю ад разбурэння звыклага ладу жыцця. Гэта рэакцыя на несправядлівасць, на гвалтоўнае адбіранне самага дарагога — зямлі, якая была сэнсам існавання. Гэты плач перадае пачуццё бездапаможнасці і трагічнага разрыву з роднымі каранямі.

У канцы аповесці плач-галашэнне набывае больш абагульнены, філасофскі сэнс. Гэта ўжо не толькі плач па сваёй асабістай долі, але і рэквіем па цэлым пласце народнага жыцця, па сялянскай цывілізацыі, якая бязлітасна знішчаецца. Ён гучыць як развітанне з мінулым, як усведамленне непапраўнасці страты маральных асноў і каштоўнасцей. Гэты фінальны плач становіцца сімвалам вечнай народнай памяці аб трагедыі.