Номер 327, страница 195 - гдз по белорусскому языку 7 класс учебник Валочка, Зелянко

327. Прачытайце. Вызначце стыль тэксту, назавіце яго асноўныя стылёвыя рысы і характэрныя моўныя сродкі. На якія структурныя часткі падзяляецца тэкст?

Нашы далёкія родзічы ведалі тое, што цяпер паспяхова даказвае навука. Духоўная энергія папярэдніх пакаленняў не знікае — яна жывіць род і ўвесь народ, дазваляе яму выстаяць у самыя цяжкія часіны. Але дабратворны ўплыў гэтай энергіі адчувае не кожны, а толькі той, хто захаваў з продкамі «канал сувязі» — памяць пра іх.

У крывічоў існаваў няпісаны закон: калі юнак не ведаў сваіх продкаў да пятага калена, ён не меў права звацца мужчынам. Такому чалавеку не давяралі, яго маглі наогул выгнаць з паселішча, бо лічылася, што бяспамятны^СЛ лёгка робіцца здраднікам.

Ці шмат хто з нас, сённяшніх, распавядзе пра свой род няхай не да пятага, а да трэцяга пакалення?

Дык мо паспрабуйма^М адрадзіць гэты звычай у нашых сем’ях? Кім былі нашы дзяды, прадзеды? Якая памяць засталася ад іх?

Сёння радавод^* шмат у каго атрымаецца вельмі кароткім, але, паверце, усё адно^М адбудзецца дзіва: дзяды пачнуць дапамагаць вам («Бярозка»).

Выпішыце з тэксту злучнікі і вызначце, што яны спалучаюць.

Зрабіце поўны марфалагічны разбор трох злучнікаў з тэксту.

Напішыце сачыненне пра ваш род, яго звычаі і традыцыі.

Стыль тэксту — публіцыстычны.

Асноўныя стылёвыя рысы: лагічнасць выкладу, эмацыянальнасць, ацэначнасць, заклік да дзеяння.

Характэрныя моўныя сродкі:

рытарычныя пытанні (Ці шмат хто з нас, сённяшніх, раскажа пра свой род..?);

эмацыянальна-ацэначная лексіка (далёкія родзічы, дабратворны ўплыў, бяспамятны);

дзеясловы ў форме загаднага ладу (паспрабуйма, паверце);

метафара («канал сувязі»).

Структурныя часткі тэксту:

1. Тэзіс (першы абзац): сцвярджэнне пра існаванне духоўнай энергіі пакаленняў.

2. Доказ (другі абзац): прыклад з гісторыі пра закон крывічоў.

3. Заклік (апошнія тры абзацы): заахвочванне да вывучэння свайго роду.

Злучнікі з тэксту і што яны спалучаюць:

што – злучае даданую частку з галоўнай у складаназалежным сказе (ведалі тое, што цяпер...; лічылася, што бяспамятны...);

і – злучае аднародныя члены сказа (род і ўвесь народ);

але – злучае сказы, супрацьпастаўленыя па сэнсе (Але дабратворны ўплыў...), і часткі складанага сказа (...атрымаецца вельмі кароткім, але, паверце...);

а – злучае аднародныя члены сказа, супрацьпастаўленыя па сэнсе (не кожны, а толькі той...; не да пятага, а да трэцяга...);

калі – злучае даданую ўмоўную частку з галоўнай (калі юнак не ведаў...);

бо – злучае даданую прычынную частку з галоўнай (...не давяралі, бо лічылася...).

Поўны марфалагічны разбор трох злучнікаў:

і(жывіць род і ўвесь народ)

1. Злучнік.

2. Спалучальны, просты, невытворны, адзіночны.

3. Злучае аднародныя дапаўненні.

але(Але дабратворны ўплыў...)

1. Злучнік.

2. Супраціўны, просты, невытворны, адзіночны.

3. Злучае сказы ў тэксце.

што(ведалі тое, што цяпер...)

1. Злучнік.

2. Падпарадкавальны, дапаўняльны; просты, невытворны.

3. Злучае даданую дапаўняльную частку з галоўнай.