Номер 90, страница 57 - гдз по белорусскому языку 7 класс учебник Валочка, Зелянко

90. Прачытайце. Словы якой часціны мовы выконваюць у вершы асноўную сэнсава-стылістычную ролю?

Матчыны рукі

Хоць з той найбалючай разлукі

Мінуў немалы, гойны час,

Дзівосныя матчыны рукі,

Я зноўку спяваю^Ф пра вас...

Вы шылі, вязалі і ткалі,

Садзілі, палолі, граблі,

Насілі, збіралі, і жалі,

І пралі, і мылі, таўклі.

Вы смачна штодня гатавалі,

Збівалі, малолі, пяклі,

Пяшчоцілі нас і люлялі,

Да сонца і шчасця вялі.

У полі, у садзе, у хаце

Руплівыя ў шчырай сяўбе

Любілі вы вечную працу

І не шкадавалі сябе.

М. Пазнякой.

Знайдзіце ў вершы пяць дзеясловаў у форме прошлага часу. Запішыце іх у формах розных лікаў і родаў. Абазначце суфіксы прошлага часу.

У з о р: шылі — шыў (м. р.), шыла (ж. р., н. р.).

У якіх формах дзеясловы ў прошлым часе маюць суфікс -ў? Суфікс -л-? Раскрыйце лексічнае значэнне дзеяслова пяшчоцілі шляхам падбору аднакаранёвых слоў.

Звярніце ўвагу!

Пры назоўніках, якія абазначаюць прафесіі, пасады, званні, форма роду дзеяслова залежыць ад полу асобы, на што ўказваюць уласныя імёны: хірург Васільеў аперыраваў (м. р.) — хірург Васільева аперыравала (ж. р.).

Асноўную сэнсава-стылістычную ролю ў вершы выконваюць дзеясловы.

Вязал̂і — вязаў̂ (м. р.), вязал̂а (ж. р., н. р.).

Садзіл̂і — садзіў̂ (м. р.), садзіл̂а (ж. р., н. р.).

Насіл̂і — насіў̂ (м. р.), насіл̂а (ж. р., н. р.).

Гатавал̂і — гатаваў̂ (м. р.), гатавал̂а (ж. р., н. р.).

Любіл̂і — любіў̂ (м. р.), любіл̂а (ж. р., н. р.).

Суфікс -ў- маюць дзеясловы прошлага часу мужчынскага роду адзіночнага ліку, аснова інфінітыва якіх заканчваецца на галосны. Суфікс -л- маюць дзеясловы прошлага часу жаночага і ніякага роду адзіночнага ліку, а таксама ўсе дзеясловы множнага ліку.

Пяшчоцілі — праяўлялі пяшчоту, ласку да каго-небудзь. Аднакаранёвыя словы: пяшчота, пяшчотны.