Номер 32, страница 23 - гдз по белорусскому языку 10 класс учебник Валочка, Васюковіч

32. Прачытайце тэкст. Вызначце тып маўлення, абгрунтуйце сваю думку.

У 2016 годзе помнік літары «Ў» у Полацку быў адноўлены. Многія знешнія асаблівасці захаваліся, аднак у цэлым ён сур'ёзна змяніўся. На адной з бакавых граняў стэлы цяпер змешчана цытата Р. Барадуліна «Ад Еўфрасінні, ад Скарыны, ад Полацка пачаўся свет» з указаннем імя яе аўтара. Унутры літары «С» можна адрозніць знак Ф. Скарыны. Сімвал складаецца з месяца і сонца, якія перакрываюць адно аднаго.

На другой грані стэлы знаходзіцца літара «Ў», напісаная^М курсівам. Над ёй — беларускія словы, у якіх пішацца гэта літара, сярод якіх есць^Ф настаўнік, Еўфрасіння, слоўнік, Браслаў, дзеяслоў і некаторыя іншыя.

Паколькі (?)эта літара алфавіта з(?)яўляецца адметнас(?)цю беларускай мовы, з часам яна стала сімвалам ц...лай краіны. Як спв..рджаюцъ некаторыя мастацтвазнаўцы, яна перадае спецыфіку нацы..нальнай трад..цыі непа..торнасць гістар..чнага і культурнага шлях.. народ.. (Паводле матэрыялаў сайта www.vetliva.by).

Знайдзіце ў тэкстах практыкаванняў 31 (ІІ) і 32 сказы, якія адпавядаюць кожнаму з фотаздымкаў. Зачытайце іх.

Ці згодны вы з меркаваннем, што літара «Ў» «стала сімвалам цэлай краіны»?

Выкарыстоўваючы фотаздымкі і матэрыялы практыкаванняў 31 і 32, раскажыце, якім быў і як выглядае цяпер помнік літары «Ў» у Полацку.

Запішыце апошні абзац тэксту, раскрываючы дужкі, устаўляючы прапушчаныя літары і ставячы неабходныя знакі прыпынку. Абгрунтуйце правапіс.

• Дапоўніце спіс слоў, у якіх пішацца літара «ў» і якія могуць быць змешчаны на другой грані стэлы. Знайдзіце ў інтэрнэце фотаздымак гэтай часткі помніка, зверце прыведзеныя на ім словы са складзеным вамі спісам, выявіце супадзенні.

Як вы думаеце, чаму менавіта гэтыя словы напісаны на помніку?

Тып маўлення — апісанне з элементамі апавядання і разважання. Тэкст апісвае помнік, паведамляе пра яго абнаўленне і ўтрымлівае разважанні пра значэнне літары «Ў».

Сказы, якія адпавядаюць фотаздымкам:

Першаму фотаздымку (злева): На адной з бакавых граняў стэлы цяпер змешчана цытата Р. Барадуліна «Ад Еўфрасінні, ад Скарыны, ад Полацка пачаўся свет» з указаннем імя яе аўтара.

Другому фотаздымку (справа): На другой грані стэлы знаходзіцца літара «Ў», напісаная курсівам. Над ёй — беларускія словы, у якіх пішацца гэта літара, сярод якіх ёсць настаўнік, Еўфрасіння, слоўнік, Браслаў, дзеяслоў і некаторыя іншыя.

Так, я згодны з меркаваннем, што літара «ў» «стала сімвалам цэлай краіны», паколькі яна з'яўляецца адметнай рысай беларускай мовы, якая вылучае яе сярод іншых моў і падкрэслівае яе самабытнасць.

Пасля абнаўлення ў 2016 годзе на адной з граняў стэлы помніка змешчана цытата Р. Барадуліна і знак Ф. Скарыны (месяц і сонца). На другой грані знаходзіцца літара «Ў», напісаная курсівам, а над ёй — спіс слоў на беларускай мове, у якіх ужываецца гэтая літара.

Паколькі гэта літара алфавіта з'яўляецца адметнасцю беларускай мовы, з часам яна стала сімвалам цэлай краіны. Як сцвярджаюць некаторыя мастацтвазнаўцы, яна перадае спецыфіку нацыянальнай традыцыі, непаўторнасць гістарычнага і культурнага шляху народа.

Словы з тэксту: настаўнік, Еўфрасіння, слоўнік, Браслаў, дзеяслоў. Поўны спіс слоў, змешчаных на помніку: настаўнік, Еўфрасіння, слоўнік, Браслаў, дзеяслоў, Магілёў, бычок, ваўкалас, дроўні, заўтра, клоўн, лён, Паўлюк, поўдзень, Радаслаў, Уладзіслаў, шоўк, шчаўе, Ясь.

На маю думку, менавіта гэтыя словы напісаны на помніку, таму што яны дэманструюць шырокае і разнастайнае выкарыстанне літары «ў». Сярод іх ёсць агульныя назоўнікі, уласныя імёны і геаграфічныя назвы. Гэты спіс паказвае, што літара «ў» з'яўляецца неад'емнай часткай беларускай мовы, культуры і гісторыі.