Номер 154, страница 107 - гдз по белорусскому языку 11 класс учебник Валочка, Васюковіч

154. Прачытайце сказы з твораў У. Караткевіча. Выпішыце спачатку сказы, у якіх часткі звязаны злучальным словам, потым — злучнікам. Падкрэсліце граматычныя асновы частак, растлумачце пастаноўку знакаў прыпынку.

1. На паўстанках, засыпаных лісцем бярозавым, дзе з пагардай цягнік двойчы ў дзень праляціць, у простай хаце, пускаючы горкія слёзы, у калысцы будучы Колас ляжыць.

2. Здзіўлена гляджу на рукі, з якіх сышлі мазалі.

3. Зямля глядзіць азёрамі-вачыма на ясны свет, што стыне ў красе.

4. Штосьці часцей і часцей сню я, што з табою ўдваіхᴹ едзем між дрэваў начных да сваякоў.

5. За старым, закінутым млынам, дзе зарослы заліў ракі, скачуць жоравы на лугавіне — танконогія шляхцюкі.

6. Спачывае зямля пад гусцеючымᴹ ценемᴹ, мірна нюхае горкі пах травяны, як араты, што звесіў рукі з каленяў і бяздумна сядзіць у канцы баразны.

7. Глянь, як свет забыты чакае святла і цеплыні, даўно забытых.

8. На той частцы, што яшчэ заставалася над вадою, спяшаліся даўцілі гусіныя лапкі і жоўты падбел.

9. Градабой быў такі, што цэлыя кавалкі лёду падалі на беднае жыта.

10. Я сумую па радзіме, па яе лугах і нівах, па трыпутпіку, што гладзіў ногі збітыя мае.

Назавіце часткі сказаў, ускладненыя адасобленымі членамі.

Якія радкі пісьменніка здзівілі вас, якія — сугучныя вашаму настрою і адчуванням?

Ці даўно вы трымалі ў руках зборнік вершаў любімага паэта?

2. Здзіўлена гляджу на рукі, з якіх сышлі мазалі.

3. Зямля глядзіць азёрамі-вачыма на ясны свет, што стыне ў красе.

5. За старым, закінутым млынам, дзе зарослы заліў ракі, скачуць жоравы на лугавіне — танканогія шляхцюкі.

6. Спачывае зямля пад гусцеючым ценем, мірна нюхае горкі пах травяны, як араты, што звесіў рукі з каленяў і бяздумна сядзіць у канцы баразны.

8. На той частцы, што яшчэ заставалася над вадою, спяшаліся дацвісці гусіныя лапкі і жоўты падбел.

10. Я сумую па радзіме, па яе лугах і нівах, па трыпутніку, што гладзіў ногі збітыя мае.

1. На паўстанках, засыпаных лісцем бэзавым, дзе з пагардай цэгнік двойчы ў дзень праляціць, у простай хаце, пускаючы горкія слёзы, у калысцы будучы Колас ляжыць.

4. Штосьці часцей і часцей сню я, што з табою ўдваіх едзем між дрэваў начных да сваякоў.

7. Глянь, як свет забіты чакае святла і цеплыні, даўно забытых.

9. Градабой быў такі, што цэлыя кавалкі лёду падалі на беднае жыта.

Адасобленыя члены сказаў: засыпаных лісцем бэзавым; дзе з пагардай цэгнік двойчы ў дзень праляціць; пускаючы горкія слёзы; танканогія шляхцюкі; як араты, што звесіў рукі з каленяў і бяздумна сядзіць у канцы баразны; даўно забытых.

Мяне здзівілі радкі “Зямля глядзіць азёрамі-вачыма на ясны свет, што стыне ў красе”, таму што яны ствараюць вельмі яркі і незвычайны метафарычны вобраз. Сугучнымі майму настрою з'яўляюцца радкі “Я сумую па радзіме, па яе лугах і нівах, па трыпутніку, што гладзіў ногі збітыя мае”, бо яны перадаюць глыбокае пачуццё любові і сувязі з родным краем.

Так, я даволі часта звяртаюся да паэзіі. Нядаўна якраз перачытваў зборнік вершаў Максіма Багдановіча.