Номер 220, страница 150 - гдз по белорусскому языку 11 класс учебник Валочка, Васюковіч

220. Прачытайце тэкст, падбярыце яму назву. Раскажыце пра значнасць свята Дня Незалежнасці для нашай краіны, для кожнага беларуса.

Ёсць шмат добрых традыцый. Напрыклад, паважаць старэйшых, ведаць гісторыю, ганарыцца сучаснасцю. Свята, якое мы адзначаем у ліпені, увасабляе і гэтыя каштоўнасці.СН Трэцяга ліпеня — Дзень Незалежнасці Рэспублікі Беларусь. І хай гэта свята вельмі маладое, але яно сімвалічнае і грунтоўнае, бо Незалежнасць і Суверэннасць — святыя паняцці.

Так, у нас багатая гісторыя — з больш чым тысячагадовым Полацкам, са знакамітымі выхадцамі з тутэйшых* зямляў, якія ў былыя часы сталі вядомыя ўсёй Еўропе і свету. І мы ганарымся гэтым. Але нездарма адным з вытокаў свята стала вызваленне беларускай сталіцы ад фашыстаў у гады Вялікай Айчыннай вайны. Гэта была гераічная перамога над нацысцкай чумой з вялікай ахвярнасцю ў імя свабоды.

Жывым увасабленнем свята з’яўляюцца і сівы ветэран, які заўсёды будзе ў сімвалічным страі пераможцаў той вайны, і малады воін, які сёння стаіць на варце Айчыны. Гэта і паспяховы студэнт, і кваліфікаваны спецыяліст, і аўтарытэтны настаўнік. Усе беларусы, каму дарагая Радзіма (Паводле В. Харкова).

Вызначце складаныя сказы, раскажыце пра іх будову, назавіце іх агульныя прыметы.

Растлумачце правапіс вялікай літары ў тэксце.

Вызначце сінтаксічную ролю і ў тэксце.

1.Назва тэксту: Свята яднання і памяці.

Дзень Незалежнасці з'яўляецца значным святам для Беларусі і кожнага беларуса, бо яно сімвалізуе не толькі суверэнітэт краіны, але і гераічнае мінулае народа. Дата 3 ліпеня, дзень вызвалення сталіцы ад фашысцкіх захопнікаў, падкрэслівае перамогу ў Вялікай Айчыннай вайне як адзін з вытокаў сучаснай беларускай дзяржаўнасці. Гэтае свята яднае пакаленні — ветэранаў, якія здабылі свабоду, і моладзь, што будуе будучыню. Яно ўвасабляе такія каштоўнасці, як незалежнасць і любоў да Радзімы, аб'ядноўваючы ўсіх, каму яна дарагая.

2. У тэксце прысутнічаюць складаныя сказы, агульнай прыметай якіх з'яўляецца наяўнасць дзвюх і больш граматычных асноў.

Прыклад: Свята, якое мы адзначаем у ліпені, увасабляе і гэтыя каштоўнасці. — Гэта складаназалежны сказ, які складаецца з галоўнай і даданай азначальнай частак.

Прыклад: І хай гэта свята вельмі маладое, але яно сімвалічнае і грунтоўнае, бо Незалежнасць і Суверэннасць — святыя паняцці. — Гэта складаны сказ з рознымі відамі сувязі: злучальнай (злучнік але) і бяззлучнікавай (паміж другой і трэцяй часткамі).

3. З вялікай літары ў тэксце пішуцца:

першае слова ў сказе;

уласныя назвы: геаграфічныя (Рэспублікі Беларусь, Полацкам, Еўропе), прозвішчы (В. Харкова), назвы свят і гістарычных падзей (Дзень Незалежнасці, Вялікай Айчыннай вайны);

назоўнікі Айчына, Радзіма, калі яны ўжываюцца ў высокім, урачыстым сэнсе.

4.

Злучнік і ў тэксце выконвае ролю злучальнага: злучае аднародныя члены сказа (Незалежнасць і Суверэннасць; Еўропе і свету), часткі складаназлучанага сказа (...свету. І мы ганарымся гэтым), а таксама з'яўляецца часткай паўторнага злучніка (і сівы ветэран, ... і малады воін). У сказе ...увасабляе і гэтыя каштоўнасці выступае ў ролі далучальнай часціцы.

Прыназоўнік ў ужываецца з назоўнікамі і ўваходзіць у склад сінтаксічных канструкцый: акалічнасці часу (у ліпені; у гады вайны; у былыя часы), акалічнасці спосабу дзеяння (у сімвалічным страі), акалічнасці мэты (у імя свабоды) і дапаўнення (у нас багатая гісторыя).