Номер 115, страница 71 - гдз по белорусскому языку 7 класс учебник Валочка, Зелянко

115. Прачытайце тэкст. Вызначце, якія з выдзеленых азначэнняў паказваюць на сталую прымету прадмета (г. зн., з'яўляюцца прыметнікамі), а якія — характарызуюць прадмет праз дзеянне, што адбылося з ім (г. зн., з'яўляюцца дзеепрыметнікамі). Запішыце ў адзін слупок прыметнікі, у другі — дзеепрыметнікі.

Узор разважання:шырокія (гасцінцы). Слова шырокія абазначае сталую прымету прадмета, характарызуе яго па велічыні; значыць, гэта прыметнік. Дагледжаныя (гасцінцы). Слова дагледжаныя абазначае прымету прадмета паводле дзеяння, яго можна замяніць дзеясловам (дагледжаныя — ‘такія (гасцінцы), якія дагледзелі’); значыць, гэта дзеепрыметнік.

1. Успомніліся шырокія, роўныя, дагледжаныя і абсаджаныя гасцінцы, што бягуць па беларускай зямлі. Па іх добра ездзіцца. Куды ні прыеду — добра гасцюецца. 2. Вось і ён, сад, бачаны ўжо і навек запомнены. Прыгожы, казачны, хоць і парадзелы: не хапае ў ім яблынь, груш, вішань… Сад не такі, які ён быў некалі (Ф. Янкоўскі).

Словы якой часціны мовы паясняюць прыметнікі, дзеепрыметнікі?

Звярніце ўвагу!

Па сваіх выяўленчых асаблівасцях дзеепрыметнікі вельмі блізкія да прыметнікаў і ўжываюцца ў розных стылях маўлення для характарыстыкі асоб, прадметаў, з'яў. Таму дзеепрыметнікі і дзеепрыметнікавыя звароты часта спалучаюцца з прыметнікамі ў якасці аднародных членаў сказа з мэтай больш поўнага і яркага апісання (Паводле М. Цікоцкага).

Прыметнікі і дзеепрыметнікі паясняюць назоўнікі.