Номер 389, страница 226 - гдз по белорусскому языку 7 класс учебник Валочка, Зелянко

389. Прачытайце. Вызначце тып і стыль тэксту. Падрыхтуйцеся да запісу тэксту пад дыктоўку.

Падрыхтоўка да падарожжа

Трэба памятаць, што вандроўка — справа сур'ёзная, а без навыкаў можа стаць проста небяспечнай. Рыхтавацца да яе трэба грунтоўна: нават некалькі рэчаў, пакінутых у спешцы дома, могуць выклікаць пасля вялікія цяжкасці. А таму лепш за ўсё загадзя зрабіць спіс, па якім потым можна спакойна складаць свой заплечнік^СЛ. І не забудзьцеся ўнесці ў яго ежу, герметычна* запакаваныя запалкі, сцізорык, посуд, спальнік, цёплае адзенне, зменны абутак і хаця б адну сякеру на ўвесь гурт — без гэтых рэчаў вы проста не абыдзецеся. І паклапаціцеся пры гэтым, каб усё разам можна было несці на сваіх плячах.

Абавязкова праверце свой заплечнік на трываласць, а таксама вазьміце з сабой іголкі і тоўстыя ніткі: падчас вандроўкі ада-рваная лямка можа стаць сапраўднай катастрофай.

Трэба ведаць: каб засцерагчыся ад мазалёў, ісці ў вандроўку ў новым абутку — недапушчальна! (Я. Стакіловіч).

Як вы думаеце, чаму ў першым сказе выдзелены прыметнік стаіць пасля назоўніка?

Дзеяслоўныя формы якога ладу пераважаюць у тэксце? Чаму? Разбярыце апошні сказ па часцінах мовы і членах сказа. Якую сэнсава-стылістычную ролю выконваюць у тэксце прысловіі?

Тып тэксту — разважанне. Стыль тэксту — публіцыстычны.

У першым сказе выдзелены прыметнік сур’ёзная стаіць пасля назоўніка справа, каб лагічна выдзеліць, падкрэсліць гэтую прымету. Такі парадак слоў (інверсія) робіць выказванне больш экспрэсіўным.

У тэксце пераважаюць дзеяслоўныя формы загаднага ладу (не забудзьцеся, паклапаціцеся, праверце, вазьміце) і неазначальнай формы (інфінітывы). Гэта абумоўлена тым, што тэкст з’яўляецца інструкцыяй, змяшчае парады і рэкамендацыі.

Разбор апошняга сказа па часцінах мовы: Трэба (прэдыкатыўнае прыслоўе), ведаць (дзеяслоў), каб (злучнік), засцерагчыся (дзеяслоў), ад (прыназоўнік), мазалёў (назоўнік), ісці (дзеяслоў), у (прыназоўнік), вандроўку (назоўнік), у (прыназоўнік), новым (прыметнік), абутку (назоўнік), недапушчальна (прэдыкатыўнае прыслоўе).

Разбор апошняга сказа па членах сказа: гэта складаны бяззлучнікавы сказ. Першая частка «Трэба ведаць» — аднасастаўны безасабовы сказ, выказнік — трэба ведаць. Другая частка — аднасастаўны сказ, дзе дзейнік — ісці (выражаны інфінітывам), а выказнік — недапушчальна (выражаны прэдыкатыўным прыслоўем). Каб засцерагчыся ад мазалёў — даданая частка мэты.

Прыслоўі ў тэксце (сур’ёзна, грунтоўна, загадзя, спакойна, герметычна, разам, абавязкова, сапраўды) робяць мову больш дакладнай, выразнай, канкрэтызуюць дзеянне і надаюць яму ацэначны характар.