Номер 225, страница 127 - гдз по белорусскому языку 7 класс учебник Валочка, Зелянко

225. Прачытайце тэкст. Складзіце план і перакажыце тэкст у адпавед-насці з ім.

Прыслоўі, адносячыся да дзеяслова, могуць абазначаць мес-ца, час, прычыну, мэту, спосаб, меру і ступень дзеяння: 1. (Д з е?) Справа ляжала нізіна, уся ўкрытая лесам (Я. Скрыган). 2. Косцік (к а л і?) і ўчора, і пазаўчора хадзіў у лес па дровы (Я. Брыль). 3. (Ч а м у?) Згарача дзед Талаш кінуўся на жаўнераў (Я. Колас). 4. Мартын (з я к о й м э т а й?) сумысна едзе павольна (Я. Ко-лас). 5. Люблю (я к?) бязмежна прадзедаў зямлю, руплівую і мужнюю краіну (М. Лужанін). 6. У вільготным паветры (у я к о й с т у п е н і?) крыху пацярпела (В. Вольскі).

Меру і ступень прыслоўі абазначаюць і тады, калі адносяцца да прыметніка ці іншага прыслоўя: Вось крыкнула птушка (н а к о ль к і?) зусім блізка (Я. Маўр).

У залежнасці ад значэння прыслоўі падзяляюцца на азна-чальныя і акалічнасныя.

Да азначальных прыслоўяў адносяцца прыслоўі:

• • спосабу дзеяння: асярожна, бягом, нязручна, пешшу, што-сілы, шэптам і інш.;

• • меры і ступені: багата, вельмі, выключна, двойчы, дужа, мала, некалькі, трохі, удвая і інш.

У разрад азначальных прыслоўяў уваходзяць прыслоўі, якія ўтварыліся ад якасных прыметнікаў і адказваюць на пытанне я к? (звонка, радасна, смела, шчыра, холадна).

Да акалічнасных прыслоўяў адносяцца прыслоўі:

• • месца: вакол, уверсе, дахаты, улева, аднекуль, знізу і інш.;

• • часу: аднойчы, заўсёды, узімку, цяпер, штодзень, учора і інш.;

• • прычыны: затое, чамусьці, нашто, спрасонку, таму, чаму і інш.;

• • мэты: назло, назнарок, наўмысна, напаказ, наперакор, су-мысна і інш.

План

1. Агульнае паняцце пра прыслоўе як часціну мовы.

2. Разрады прыслоўяў паводле значэння: азначальныя і акалічнасныя.

3. Групы азначальных прыслоўяў.

4. Групы акалічнасных прыслоўяў.

Пераказ

Прыслоўе – гэта часціна мовы, якая звычайна адносіцца да дзеяслова і абазначае месца, час, прычыну, мэту, спосаб, меру і ступень дзеяння. Прыслоўі меры і ступені могуць таксама адносіцца да прыметніка ці іншага прыслоўя, як у прыкладзе зусім блізка.

У залежнасці ад свайго значэння ўсе прыслоўі падзяляюцца на дзве групы: азначальныя і акалічнасныя.

Да азначальных адносяцца прыслоўі спосабу дзеяння, такія як асцярожна, бягом, пешшу, шэптам, і прыслоўі меры і ступені, напрыклад, багата, вельмі, дужа, трохі. Да гэтай жа групы належаць прыслоўі, што ўтварыліся ад якасных прыметнікаў і адказваюць на пытанне як? (звонка, радасна, смела).

Да акалічнасных прыслоўяў адносяцца прыслоўі месца (вакол, уверсе, знізу), часу (аднойчы, заўсёды, учора), прычыны (таму, чамусьці, спрасонку) і мэты (назло, наўмысна, наперакор).